Światowy Dzień AIDS

UNAIDS podkreśla, że aby do 2030 roku zakończyć epidemię AIDS, potrzebne są: silne przywództwo polityczne, współpraca między państwami oraz podejście oparte na poszanowaniu praw człowieka.

W 2025 roku świat stanął jednak przed dużym wyzwaniem. Międzynarodowi darczyńcy ograniczyli finansowanie działań związanych z zapobieganiem HIV. Oznacza to mniejsze wsparcie dla usług profilaktycznych, często prowadzonych przez lokalne społeczności, które docierają do grup najbardziej narażonych na zakażenie.

Aby nadrobić te braki, państwa muszą zmienić sposób planowania i finansowania działań dotyczących HIV. Nie da się skutecznie walczyć z HIV tylko dzięki środkom krajowym - potrzebna jest współpraca i pomoc międzynarodowa. Świat powinien wspólnie zadbać o to, by zapewnić odpowiednie środki na profilaktykę i leczenie, usuwać bariery prawne i społeczne oraz wzmacniać lokalne społeczności, które odgrywają kluczową rolę w walce z HIV.

Choć udało się już wiele osiągnąć, wciąż jesteśmy daleko od celu, jakim jest całkowite zakończenie epidemii AIDS do 2030 roku. HIV nadal stanowi zagrożenie, a obecna sytuacja pokazuje, że potrzebne są nowe, odważniejsze działania. Ważne jest m.in. to, by skutecznie walczyć z dyskryminacją i stygmatyzacją osób żyjących z HIV oraz zapewnić równe prawa i dostęp do opieki zdrowotnej wszystkim, zwłaszcza kobietom, dziewczętom i innym osobom narażonym na wykluczenie.

- W czasach kryzysu świat musi wybrać zmianę, a nie wycofanie się - mówi dyrektor wykonawcza UNAIDS Winnie Byanyima. - Razem możemy sprawić, że AIDS przestanie być zagrożeniem dla zdrowia publicznego do 2030 roku. Jeśli będziemy działać szybko, wspólnie i z zaangażowaniem - dodaje.

HIV od lat dotyka miliony osób na całym świecie. W 2024 roku:

• 40,8 mln osób żyło z HIV
• 630 tys. osób zmarło z przyczyn związanych z HIV
• rozpoznano 1,3 mln nowych zakażeń HIV

Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 grudnia 2024 r. (przy uwzględnieniu korekt i uaktualnień danych, w tym eliminacji podwójnie zarejestrowanych przypadków) stwierdzono zakażenie HIV u 35 175 obywateli Polski i u osób innego obywatelstwa przebywających na terenie Polski. Ogółem odnotowano 4 377 zachorowań na AIDS, 1 518 chorych zmarło. Codziennie w Polsce średnio ponad 5 osób dowiaduje się o swoim zakażeniu. Do zdecydowanej większości zakażeń dochodzi drogą kontaktów seksualnych.

Na 25.11.2025 r. leczeniem ARV w Polsce objętych było ok. 21 819 pacjentów, w tym 128 dzieci. Leczenie jest prowadzone w ramach Rządowego Programu Polityki Zdrowotnej pn. "Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce" z modułem "Leczenie DAA przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C pacjentów osadzonych w zakładach penitencjarnych" na lata 2022 - 2026.

Światowy Dzień AIDS to nie tylko okazja do refleksji, ale przede wszystkim wezwanie do działania. Wykonanie testu na HIV to prosta decyzja, która może uratować życie - twoje lub twoich bliskich. W przypadku podejrzenia zakażenia lub narażenia na kontakt z wirusem, należy jak najszybciej zgłosić się do punktu konsultacyjno-diagnostycznego lub szpitala zakaźnego.