Szczepienia przeciwko HPV

Szczepionki przeciw HPV zalecane są dziewczętom i chłopcom w wieku od 11 do 13 lat. Szczepienie powinno być wykonane przed potencjalnym narażeniem za zakażenie HPV, czyli przed rozpoczęciem aktywności seksualnej. Programem zostaną objęte wszystkie osoby populacji docelowej spełniające kryteria włączenia do programu. Urząd Miasta w Sieradzu zakłada że rocznie w pełnym cyklu programu można objąć ok. 260 osób.

Cel główny programu

Zmniejszenie liczby zachorowań na nowotwory wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego poprzez przeprowadzenie edukacji profilaktycznej, wykonanie szczepień ochronnych przeciwko wirusowi HPV, w populacji 11-13-letnich dziewcząt i chłopców zamieszkałych na terenie Miasta Sieradza oraz uzyskanie nie mniejszego niż 50% poziomu zaszczepienia pełnym schematem szczepienia przeciwko HPV w populacji do której skierowany jest program.

Zgłoszenia będą przyjmowane do 31 maja 2024 r. na stronie internetowej:

https://mojemiasto.sieradz.eu/platform/e-services-web/e-services/details/90

lub w formie papierowej złożonej bezpośrednio na Biurze Obsługi Klienta Urzędu Miasta Sieradza. Decyduje kolejność zgłoszeń!

Czas realizacji programu:
Maj 2024 – grudzień 2024

KRYTERIA KWALIFIKACJI DO UDZIAŁU W PROGRAMIE:

1) Dziewczęta i chłopcy w wieku 11- 13 lat zamieszkali na terenie Miasta Sieradza i w każdym kolejnym roku realizacji programu (decyduje rok urodzenia uczestnika programu) – oświadczenie,
2) Brak przeciwwskazań lekarskich do szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) – zaświadczenie lekarskie,
3) Brak wcześniejszego zaszczepienia szczepionką przeciw HPV
4) Zgłoszenie woli i zgoda rodzica/opiekuna prawnego dzieci na uczestnictwo w programie poprzez system Miasto 365 udostępnionej na stronie internetowej : mojemiasto.sieradz.eu lub w formie papierowej złożonej bezpośrednio na Biurze Obsługi Klienta Urzędu Miasta Sieradza - decyduje kolejność zgłoszeń.

Szczepienia przeciwko HPV będą wykonywane w punktach szczepień przychodni na terenie Miasta Sieradza wskazanej przez gminę Miasto Sieradz, a wybranej wcześniej na podstawie przeprowadzonego konkursu ofert ogłoszonego przez Prezydenta Miasta Sieradza na wybór Realizatora ww. programu. Informacja o dostępności punktów szczepień będzie upowszechniona poprzez akcję medialną, zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miasta Sieradza oraz w przychodniach na terenie Miasta Sieradza. Uczestnicy programu zostaną objęci działaniami edukacyjnymi na temat dróg szerzenia, objawów, powikłań oraz przede wszystkim profilaktyki zakażeń HPV z uwzględnieniem zagadnień np.: przestrzeganie zasad higieny życia płciowego wśród młodzieży, ryzyka rozprzestrzeniania choroby oraz postępowanie w przypadku podejrzenia zakażenia HPV.

Opis problemu

Wirusy brodawczaka ludzkiego (Human Papilloma Virus, HPV) są przenoszone drogą płciową, wywołują przewlekłe zakażenie i często występują u młodych osób. Zazwyczaj zwalczane są przez układ immunologiczny, jednak, gdy w organizmie utrzymują się HPV o wysokim potencjale rakotwórczym, mogą prowadzić do rozwoju nieprawidłowych komórek w obrębie szyjki macicy, które określa się jako zmiany przedrakowe (CIN). Zmiany te po wielu latach mogą się przekształcić w raka szyjki macicy (RSzM). Nie u każdej kobiety z CIN dojdzie do rozwoju raka. Istnieje wiele różnych typów wysokoonkogennych wirusów HPV, które mogą prowadzić do rozwoju zmian przedrakowych i samego nowotworu (nie tylko RSzM, ale i nowotworów anogenitalnych, głowy i szyi oraz kłykcin kończystych u obu płci).

W świetle danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rak szyjki macicy (RSM) jest drugą, po raku piersi, przyczyną zgonów na nowotwory złośliwe wśród kobiet. Niestety, wiele przypadków zostaje zdiagnozowanych dopiero na zaawansowanym etapie choroby. Rak szyjki macicy wykrywany jest każdego roku u ponad 500 tys. osób i pozostaje jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w grupie kobiet w wieku 15–44 lat. Czynnikami ryzyka jego wystąpienia są m.in.: wirus brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus – HPV), wczesna inicjacja seksualna, duża liczba partnerów seksualnych, palenie tytoniu.

Wyróżniamy ponad 100 typów HPV, z których HPV-6 i HPV-11 należą do nisko onkogennych i są odpowiedzialne za ponad 90% przypadków brodawek płciowych i brodawek okolic odbytu (tzw. kłykciny kończyste) oraz dużej części przerostów brodawczakowatych w jamie ustnej.
Trzy najczęściej występujące typy: HPV-16, HPV-18 i HPV-45, wysoce onkogenne, odpowiadają za 75% przypadków płaskonabłonkowego raka szyjki macicy, 90% przypadków raka gruczołowego szyjki macicy i większość zmian w postaci śródbłonkowej neoplazji szyjki macicy. Typy HPV-16 i HPV-18 odpowiadają za 80% przypadków raka sromu i pochwy oraz ponad 90% przypadków raka odbytu. Światowa Organizacja Zdrowia uznała typy HPV-16 i HPV-18 za czynniki rakotwórcze dla człowieka.

Rak szyjki macicy oraz inne choroby powodowane przez HPV stanowią globalny problem zdrowia publicznego. Złośliwemu nowotworowi można skutecznie zapobiegać dzięki profilaktyce. Zapadalność w Polsce wciąż pozostaje wysoka, a powodem tego jest niska efektywność działań profilaktycznych i małe zainteresowanie problemem wśród społeczeństwa. Dane dla województwa łódzkiego wskazują, iż RSzM jest na ósmym miejscu jako nowotwór występujący wśród kobiet w 2019 roku. Dane z Krajowego Rejestru Nowotworów wskazują, iż w latach 1999 - 2019, województwo łódzkie pod względem zgonów kobiet spowodowanych RSzM C53 plasuje się powyżej średniej Polskiej i wykazuje współczynnik 7,3 na 100 tys. osób. Według map potrzeb zdrowotnych dla woj. łódzkiego, w części dotyczącej „Wyzwania systemu opieki zdrowotnej i rekomendowane kierunki działań na terenie województwa łódzkiego na podstawie danych za 2019 r.” wskazano, iż województwo cechuje najwyższy w kraju współczynnik feminizacji (liczba kobiet przypadająca na 100 mężczyzn), który wyniósł 110 (wartość dla Polski: 107).

Choroby nowotworowe stanowią istotny problem ze względu na powodowana? przez nie liczbę zgonów (28% całkowitej liczby zgonów). Szacuje się, z?e do 2028 r. liczba chorych na nowotwory na 100 tys. ludności wzrośnie o 13,33% (wzrost dla Polski 4,2%). W przypadku zapadalności przewiduje się wzrosty na poziomie ok. 2%. Prognozowana tendencja wzrostowa w zakresie zachorowań na nowotwory spowoduje wzrost zapotrzebowania na świadczenia onkologiczne. Należy podkreślić fakt, z?e województwo łódzkie negatywnie wypada na tle kraju, jeżeli chodzi o zapadalność na nowotwór złośliwy szyjki macicy w przeliczeniu na 100 tys. kobiet (19,5 vs. 16,4 dla Polski), jak również liczbę zgonów na 100 tys. kobiet (12,7 vs. 10,7 dla Polski). Regularne badania cytologiczne pozwalają wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym – uleczalnym – stadium choroby.

Obecne postępowanie

Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje wprowadzenie rutynowych szczepień przeciw wirusowi HPV w poszczególnych krajach, jeżeli „Wprowadzenie szczepień jest wykonywalne w sposób programowy i można zagwarantować ich stabilne finansowanie”. Podkreśla również, że szczepienia powinny być częścią programu, zawierającego informację i edukację na temat profilaktyki i zakażeń wirusem HPV. Profilaktyka raka szyjki macicy powinna być zatem elementem edukacji zdrowotnej prowadzonej od wieku dojrzewania młodzieży. Dotyczy to zwłaszcza wiedzy na temat czynników ryzyka choroby, możliwości uodpornienia się na zakażenia wirusem HPV poprzez szczepienia oraz wykonywanie systematycznych badań cytologicznych. Wdrożenie wieloletniego programu edukacyjnego połączonego z wykonywaniem szczepień ochronnych przeciw wirusowi HPV w populacji dziewcząt przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej obniży w przyszłości zachorowalność na raka szyjki macicy u kobiet.

W ramach programu planuje się podjęcie kierunków interwencji mających na celu zwiększenie dostępności do metod wczesnego rozpoznawania nowotworów, w tym w ramach profilaktyki II fazy polegającej na zapobieganiu konsekwencjom chorób poprzez wczesne ich wykrycie i leczenie (badanie przesiewowe) oraz wdrożenie procedur zapewniających wysoką jakość diagnostyki, w tym uzupełnienie oraz wymianę wyeksploatowanych wyrobów medycznych służących do diagnostyki nowotworów.

Szczepionki przeciw HPV są przeznaczone do stosowania u dziewcząt i młodych kobiet oraz chłopców i młodych mężczyzn w profilaktyce zmian przednowotworowych w narządach płciowych oraz nowotworów związanych przyczynowo z wybranymi typami wirusa HPV.